Stacje transformatorowe nazywane w języku branżowym potocznie stacjami trafo lub trafostacjami służą najczęściej do przetwarzania energii o wyższym napięciu na poziom niższego napięcia. W naszych rozważaniach ograniczymy się do stacji SN/nN i SN/SN, które stanowią najbardziej liczną grupę. Należy pamiętać, że poza w/w poziomami napięć stacji występują one również dla wyższych napięć oraz w rozwiązaniach specjalistycznych - np. stacje przekształtnikowe.
     Obiekty tego typu podlegają na podstawie ustawy „Prawo budowlane” przeglądom technicznym. W zakresie prac kontrolnych wyróżnia się oględziny oraz przeglądy. Rekomenduje się przedział pomiędzy oględzinami i/ lub przeglądami 6÷24miesięcy.

Oznaczenia stacji
     Oznaczenie stacji może stanowić nazwa obiektu wraz z numerem inwentaryzacyjnym lub sam numer inwentaryzacyjny. W przypadku rozwiązań stacji z wydzielonymi pomieszczeniami, bądź komorami na transformatory i rozdzielnice na drzwiach tych pomieszczeń/komór umieszcza się opisy funkcjonalne np. komora transformatora SN/nN, rozdzielnia SN, rozdzielnia nN.

Przykład 1 Opis: Zabłocka "4563 SN/nN 2x800kVA" oznacza stację o nazwie Zabłocka 4563 zasilaną średnim napięciem (bez podania wartości napięcia) z dwiema jednostkami po 800kVA mocy pozornej każda.
Przykład 2 Opis: PZO "234515" oznacza stację transformatorową typu Punkt Zdawczo-Odbiorczy o numerze 234515.
Przykład 3 Stacja PT-1 15/6kV oznacza stację o nazwie PT-1 o napięciach sieci zasilającej 15kV i sieci odbiorczej 6kV.

     Symbole:
SN-średnie napięcie (poziom 1÷60kV). Najczęściej 6kV, 15kV, 20kV, 30kV
nN - (poprawny zapis również nn) niskie napięcie (poziom do 1kV). Najczęściej 0,4kV, 0,23kV.
Nie mylić z NN, tj. najwyższym napięciem!
Rozdzielnia SN- pomieszczenie, bądź komora zawierająca rozdzielnicę średniego napięcia.
Rozdzielnia nN- pomieszczenie lub komora zawierająca rozdzielnicę niskiego napięcia.
PZO- Punkt zdawczo-odbiorczy (stacja posiadająca oprócz wyposażenia należącego do odbiorcy (rozdzielnice SN i nn oraz transformator/y) część zakładu energetycznego- rozdzielnicę SN).

     Bardzo często używana błędnie nazwa rozdzielnia (stricte odnosząca się do pomieszczenia) kierowana jest w kierunku rozdzielnic. Najprościej mówiąc rozdzielnica to urządzenie, a rozdzielnia to pomieszczenie, bądź komora w której jest ona zamontowana.

     Układy TPA
     Wg aktualnych standardów stacje muszą być przystosowane do zdalnego odczytu danych rozliczeniowych – teletransmisji. Rozwiązania tego typu są nazywane układami typu TPA i zawierają najczęściej synchronizację czasu z użyciem zegara frankfurckiego.

     Rodzaje stacji
     W zależności od wykonania i typu stacji obiekty posiadają różne wyposażenie. Wyróżnia się stacje napowietrzne, wolnostojące (kontenerowe), budynkowe (wnętrzowe) oraz mobilne.

     Wyposażenie stacji napowietrznej:
-        rozdzielnica nN zamontowana na konstrukcji słupowej lub posadowiona jako oddzielne złącze (wraz z przekładnikami i aparaturą rozdzielczą). Wnętrze typowej rozdzielnicy głównej 0,4kV zainstalowanej na stacji transformatorowej przedstawiono na zdjęciu nr 1.
-        tablica licznikowa i układ TPA. Przykładowy przedział pomiarowy rozdzielnicy stacji transformatorowej napowietrznej przedstawiono na zdjęciu nr 2.
-        transformator olejowy,
-     obwody pierwotne zależne od rodzaju stacji i wymogów zakładu energetycznego Nie mniej do tej grupy należą odłączniki SN, rozłączniki SN, podstawy bezpiecznikowe wraz z wkładkami, ograniczniki przepięć i przekładniki. Aparatura zabezpieczająca transformator (odłącznik/rozłącznik SN w wielu przypadkach jest montowana poza stacją na sąsiednim słupie linii),
-        ograniczniki przepięć nN.
     Na zdjęciu nr 3a i 3b przedstawiono typowe stacje transformatorowe napowietrzne i opisano ich elementy.